Bóng đá châu Âu hiện nay đang chứng kiến một xu hướng mới đầy thú vị: sự nổi lên của những HLV chưa từng là cầu thủ chuyên nghiệp. Với biệt danh “laptop coaches”, những nhà cầm quân này đang thách thức quan niệm lâu đời rằng chỉ cựu cầu thủ xuất sắc mới có thể dẫn dắt các đội bóng đỉnh cao. Bạn có thể hiểu rõ hơn về xu hướng này ngay trong bài viết của 888B bên dưới.
Arrigo Sacchi – người mở đường cho xu thế
Câu chuyện về Arrigo Sacchi – một trong những HLV vĩ đại nhất lịch sử bóng đá sẽ là minh chứng cho sự đột phá của xu hướng này. Khi bị một sinh viên tại trường Bocconi chất vấn rằng ông chưa từng chơi bóng đỉnh cao thì làm sao dẫn dắt được các ngôi sao AC Milan, Sacchi đáp:
“Để trở thành một tay đua giỏi, anh cũng không nhất thiết phải từng là một… con ngựa”. Câu nói ấy không chỉ gây cười mà còn trở thành triết lý nền tảng cho sự nghiệp của ông. Dù chỉ thi đấu ở Serie D với vài lần ra sân cho Baracca Lugo, Sacchi vẫn có thể dẫn dắt Milan ẵm trọn hai chức vô địch Cúp C1.
Từ thời Sacchi, Zdenek Zeman hay Arsène Wenger, những HLV chưa từng là cầu thủ thường bị xem là trường hợp ngoại lệ. Nhưng nay, với 26 HLV thuộc nhóm này tại các giải đấu hàng đầu châu Âu, xu hướng này đã trở nên rõ rệt.
Tại Italia, nơi bóng đá mang tính bảo thủ vẫn có những cái tên như Maurizio Sarri – một cựu nhân viên ngân hàng kiên trì ở các giải hạng dưới, hay Fabio Cuesta – HLV 30 tuổi của Parma… Trong khi đó, Tây Ban Nha cởi mở hơn với 8/20 HLV La Liga thuộc nhóm này.
Hành trình độc đáo của những HLV chưa từng là cầu thủ
Con đường đến với băng ghế chỉ đạo của các HLV chưa từng là cầu thủ thường đầy bất ngờ và cảm hứng. Fabian Hurzeler – HLV của Brighton từng là đồng đội của Emre Can ở đội trẻ Bayern Munich nhưng giải nghệ sớm ở tuổi 22.
Xem thêm: Messi Tỏa Sáng, Inter Miami Đấu Với Orlando City Thắng 3-1
Stephane Le Mignan của Metz học lịch sử và chơi bóng phong trào, nhưng quyết ở lại Lorient để học hỏi từ HLV Christian Gourcuff. Ole Werner của Leipzig từng làm thợ làm vườn ở Australia trước khi bước vào nghiệp cầm quân.
Trong khi đó, Ange Postecoglou (Tottenham) hay Carlos Corberan (Valencia) sớm xác định theo đuổi nghề huấn luyện, với Corberan trở thành trợ lý HLV ở Villarreal khi mới 23 tuổi. Các câu chuyện này cho thấy không có công thức chung nào để tạo ra “laptop coaches”.
Một số người chuyển hướng từ những công việc hoàn toàn khác, trong khi những người khác kiên trì học hỏi từ các lò đào tạo trẻ. Điểm chung của họ là khả năng tư duy chiến thuật, phân tích dữ liệu và tận dụng công nghệ – những kỹ năng mà không phải cựu cầu thủ nào cũng có.
Trải nghiệm trên sân cỏ không còn là tất cả
Trong quá khứ, việc từng là ngôi sao sân cỏ gần như là điều kiện tiên quyết để trở thành HLV. Các CLB giàu có thường tìm đến cựu danh thủ như Patrick Vieira để đảm bảo “uy tín phòng thay đồ”. Dù vậy thì bóng đá hiện đại cũng đã thay đổi.
Các đội ngũ chuyên gia về toán học, tâm lý học và khoa học thần kinh giờ đây đóng vai trò quan trọng trong huấn luyện. Từ việc theo dõi giấc ngủ của hậu vệ đến phân tích điểm nóng sút bóng, tất cả đều đòi hỏi tư duy phân tích và khả năng ứng dụng công nghệ – những thế mạnh của các “laptop coaches”.
Thế hệ cầu thủ mới cũng góp phần thúc đẩy xu hướng này. Nếu cầu thủ thế hệ Y tôn trọng những HLV có uy tín, thì thế hệ Z lại cởi mở hơn, sẵn sàng lắng nghe các HLV chưa từng là cầu thủ miễn là họ mang lại kết quả. Điều này lý giải tại sao một HLV trẻ như Fabio Cuesta (30 tuổi, Parma) không còn bị xem là ngoại lệ.
Sự trỗi dậy của các HLV chưa từng là cầu thủ cho thấy bóng đá không còn là sân chơi độc quyền của những cựu cầu thủ. Trong kỷ nguyên mới này, trải nghiệm sân cỏ không còn là điều kiện bắt buộc để trở thành một HLV xuất sắc. Thay vào đó, khả năng thích nghi và sáng tạo mới là chìa khóa dẫn đến thành công.
